Sfero döküm demiri (nodüler dökme demir), özellikle otomotiv, makine ve altyapı sektörlerinde dayanım ve süneklik avantajlarıyla öne çıkar. Bu kategoride en sık kullanılan kalite olan GGG40 (EN-GJS-400-15), dökümhanelerde hem performans hem de işlenebilirlik açısından tercih sebebidir. Peki, GGG40 üretiminde dikkat edilmesi gereken temel noktalar neler? İşte döküm sıcaklığından magnezyum tretmanına ve inokülasyona kadar adım adım ipuçları.

Doğru Döküm Sıcaklığı: Akıcılığın Anahtarı

GGG40 üretiminde kum kalıp kullanılıyorsa, sıvı demirin kalıbı iyi doldurabilmesi için döküm sıcaklığı genellikle 1420°C – 1450°C arasında tutulmalıdır. İnce kesitli veya karmaşık geometrili parçalarda 1450°C, kalın kesitli parçalarda ise daha düşük sıcaklıkla birlikte soğutucu besleyiciler tercih edilebilir. Bu sayede hem yüzey kalitesi artar hem de çekinti gibi kusurlar önlenir.

Magnezyum Tretmanı: Küresel Grafit Oluşumunun Sırrı

GGG40'ta karbonun küresel grafit halinde çökelmesini sağlamak için magnezyum tretmanı şarttır. Bu işlemde genellikle potanın dibine Fe-Si-Mg alaşımı konur ve üzerine sıvı demir dökülür. Bu yöntemle magnezyum sıvıya karışırken köpürme meydana gelir, bu nedenle taşmayı önlemek için dikkatli çalışmak gerekir.

İnokülasyon: Yapıyı Güçlendiren Son Dokunuş

Magnezyum tretmanından sonra yapılan inokülasyon, sıvı metale grafit çekirdeklenmesini destekleyen elementlerin eklenmesidir. Bu sayede mikroyapı daha homojen hale gelir, karbür oluşumu (beyaz döküm) engellenir ve parça mukavemeti artar.

En yaygın inokülantlar:

• Fe-Si

• Fe-Si + Ba (baryum katkılı)

• Fe-Si + Ca (kükürt bağlayıcı etkili)

75 kg’lık bir pota için önerilen inokülant miktarı 75 – 225 gram arasıdır (yaklaşık %0.1 – %0.3). İnokülant potaya doğrudan eklenebileceği gibi kalıba da uygulanabilir.